Hiatal Herni Nedir?

“Hiatal Herni Nedir?”sorusu, merak edilenler arasında yerini almaktadır. Hiatal herni, mide dokusunun, diyaframdaki normal açıklıktan göğüs boşluğuna kaymasıyla meydana gelen bir durumdur. Diyafram, vücudun üst ve alt bölgelerini ayıran büyük bir kas tabakasıdır ve normalde yemek borusunun geçişi için küçük bir açıklık içerir. Hiatal herni, bu açıklığın genişlemesi sonucu mide, bu boşluktan yukarıya doğru kayarak göğüs boşluğuna yerleşir. Bu durum, özellikle yaşlılarda ve aşırı kilolu bireylerde daha sık görülür.

Hiatal Herni Türleri

Hiatal herni iki ana türde sınıflandırılabilir: kayma tipi ve paraözofageal herni. Kayma tipi hiatal herni, yaygın bir türdür ve midenin üst kısmı, diyaframın açıklığından kayarak göğüs boşluğuna ilerlemektedir. Bu türde, mide ve yemek borusu arasındaki bağlantı normalde olduğu gibi hareket edebilir. Diğer taraftan, paraözofageal herni daha nadir görülür ve burada mide, yemek borusunun yanına doğru kayar, ancak yemek borusu yerinde kalır. Bu tür herni daha ciddi komplikasyonlara yol açabilir. Çünkü mide, yemek borusuyla doğru şekilde bağlantı kurmaz.

Hiatal Herni Neden Olur?

Hiatal herninin oluşmasının birden fazla nedeni vardır. Yaşlanma, özellikle diyaframın zayıflaması, bu durumu tetikleyen yaygın faktörlerdendir. İleri yaşla birlikte diyaframdaki kaslar zayıflar ve mide, bu kasların normalde tutması gereken açıklıktan kayabilir. Aşırı kilo, karın bölgesindeki basıncı artırarak mideyi yukarı doğru zorlayabilir. Ayrıca, yoğun fiziksel aktivite, özellikle ağır kaldırma hareketleri, diyaframda baskı oluşturarak herniyi tetikleyebilir. Hamilelik de karın bölgesindeki basıncı artırarak hiatal herniye yol açabilir. Ayrıca, genetik yatkınlık da önemli bir faktördür; ailede hiatal herni öyküsü bulunan kişilerde bu durum daha sık görülür.

Hiatal Herni Belirtileri

Hiatal herni, bazen hiçbir belirti göstermeyebilir ve kişiyi etkilemeden uzun süre devam edebilir. Ancak bazı bireylerde belirtiler ortaya çıkabilir. Yaygın belirtileri arasında; asidik mide içeriğinin yemek borusuna geri kaçması, yani gastroözofageal reflü hastalığı (GERD)dır. Bu durum, mide ekşimesi, boğazda yanma hissi, göğüs ağrısı ve yutma güçlüğüne neden olabilir. Diğer belirtiler arasında mide bulantısı, şişkinlik, karın ağrısı ve mideyi boşaltırken zorlanma yer alabilir. Daha ciddi vakalarda, mide içeriğinin yemek borusuna kaçması sonucu yemek borusunda iltihaplanma veya ülserler gelişebilir.

Hiatal Herni Teşhisi ve Tedavisi

Hiatal herni, genellikle bir doktor tarafından yapılan fiziksel muayene ve çeşitli testlerle teşhis edilir. Özellikle mide ekşimesi, yutma güçlüğü gibi şikayetleri olan bireylerde doktor, endoskopi veya röntgen gibi yöntemlerle herniyi tespit edebilir. Endoskopi, yemek borusunu ve mideyi doğrudan incelemeyi sağlayan bir tekniktir. Röntgen görüntüleme ise mide ve yemek borusunun şekli hakkında bilgi verir.

Tedavi, herniye bağlı şikayetlerin şiddetine göre değişir. Hafif vakalarda yaşam tarzı değişiklikleri ve ilaç tedavisi yeterli olabilir. Asidik mide içeriğinin yemek borusuna kaçmasını engellemek için proton pompa inhibitörleri (PPI) veya antasitler kullanılabilir. Ayrıca, daha büyük yemeklerin yerine daha küçük öğünler tercih edilmesi, yatmadan önce yemek yenilmemesi ve aşırı kilolardan kaçınılması gibi yaşam tarzı değişiklikleri önerilebilir.

Daha ciddi vakalarda cerrahi müdahale gerekebilir. Hiatal herniyi tedavi etmek için, mideyi eski yerine yerleştirmek ve diyaframdaki açıklığı daraltmak amacıyla laparoskopik cerrahi yöntemler kullanılabilir. Bu cerrahi işlem, hastaların iyileşme sürecini hızlandırır ve genellikle başarılı sonuçlar verir.

Hiatal Herniden Korunma Yöntemleri

Hiatal herni riskini azaltmak için bazı önlemler alınabilir. Sağlıklı bir vücut ağırlığını korumak, aşırı kilo nedeniyle oluşan karın basıncını engelleyebilir. Düzenli egzersiz yapmak, karın kaslarını güçlendirebilir ve mideyi doğru pozisyonda tutmaya yardımcı olabilir. Ayrıca, ağır kaldırma gibi aktivitelerden kaçınılması önemlidir. Yavaş yemek yemek, küçük porsiyonlarla beslenmek ve yemeklerden sonra bir süre yatmamak da bu durumu önlemeye yardımcı olabilir.

Sonuç olarak, hiatal herni genellikle tedavi edilebilen bir durumdur, ancak tedavi edilmediğinde ciddi komplikasyonlara yol açabilir. Bu nedenle, şüpheli belirtiler görüldüğünde erken teşhis ve uygun tedavi önemlidir.

Daha fazla bilgi almak veya randevu oluşturmak için Doç. Dr. Muharrem Taşkoparan Gastroenteroloji Kliniği ile iletişime geçebilirsiniz.